مساجد معاصر و احیای هویت قدسی
Authors
abstract
مسجد از دیرباز در معماری اسلامی نقش قابل توجهی ایفا کرده است. به گونه ای که میتوان آنرا عصاره و چکیده معماری هر نقطه از جهان اسلام دانست. چنین نقشی فقط از این امر ناشی نمی شود که مساجد بیوت ا.. یا خانه های خدا ی مسلمانان است.بلکه به همان میزان از جایگاه اجتماعی و سیاسی مسجد در جوامع اسلامی و نقش آن در تکوین حیات اجتماعی مسلمانان نیز نشأت میگیرد. با این وصف دیرگاهی است که معماری مسجد خاصه در ایران که همواره شکوهمندترین نمونه های مساجد جهان اسلام در آن برپا شده است دچار بحران و نقیصه های جدی است. این وضعین که امروزه هویت مسجد را تا حد بنایی گنبد دار آکنده از ناراستی های شکلی و تنگناهای فضایی فروکاسته تمام گروه های اجتماعی درگیر با مسجد از جمله نمازگزاران و هیئت امنا تا معماران و طراحان شهری را به واکنش واداشته اشت. در بسیاری از این واکنشها احیای هویت مسجد تابعی از تقویت جایگاه اجتماعی آن فرض شده است. چنین انگاره ای خصوصا با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران قوت روز افزون یافت زیرا همواره از مساجد به عنوان پایگاههای شکل گیری انقلاب یاد شده است. طراحی مصلی ها و مساجد بزرگ مقیاس با چندین عملکرد را می توان از پیامدهای رویکرد اجتماعی به مساجد دانست.اما این رویکرد به دلایلی نتوانسته است معضلات هویتی مساجد از جمله نابسامانی کالبدی و معماری آن را سامان دهد. در این مقاله بر آن هستیم تا بدون نفی یا اثبات رویکرد فوق یکی از دلایل ناکامی آنرا که به زعم نویسندگان مینواند اصلی ترین علت نیز باشد بررسی کنیم.برای این منظور به جای پایگاه اجتماعی جایگاه امر قدسی در مساجد که پایگاه اجتماعی نیز خود تابعی از ان است بررسی شده و کیفیت نمود این امر در مساجد معاصر کاویده شده است بر این اساس ابتدا با بررسی مفهوم امر قدسی در در هنر اسلامی به نحوه تجلی آن در مساجد و زندگانی مردم جوامع سنتی پرداخته شده و سپس بررسی تغییرات و تحولات درک این مفهوم در جامعه امروز نظر خود را درباره چگونگی امکان نمود برجسته تر از ان در مساجد امروز بیان کرده ایم. این تحلیل از رهگذر بررسی سه نمونه از مساجد معاصر که نمونه هایی موفق محسوب میشوند ارائه و تکمیل شده است.
similar resources
بازشناسی مانایی ماهیت انگارههای قدسی در معماری اصیل اسلامی ایران مبتنی بر شناسایی هویت پایدار کالبد مساجد جامع ایرانی
معماری پایدار ایرانی اسلامی همیشه بر زیبایی تاکید داشته است و ایرانیان سعی کردهاند در معماری بناهای فاخر ماندگار خویش معانی و مفاهیم اصولی را با توجه به اندیشههای اسلامی متبلور نمایند. مجریان ساخت و طراحان معماری مساجد ایرانی چه در گذشته و چه در زمان حال همواره سعی داشتهاند که در کنار ساختار سازهای و کالبد ظاهری آن مساجد به عنوان یک مکان اجتماعی و برآورنده نیازهای روزمره گروههای اجتماعی، ب...
full textبازشناسی مانایی ماهیت انگاره های قدسی در معماری اصیل اسلامی ایران مبتنی بر شناسایی هویت پایدار کالبد مساجد جامع ایرانی
معماری پایدار ایرانی اسلامی همیشه بر زیبایی تاکید داشته است و ایرانیان سعی کرده اند در معماری بناهای فاخر ماندگار خویش معانی و مفاهیم اصولی را با توجه به اندیشه های اسلامی متبلور نمایند. مجریان ساخت و طراحان معماری مساجد ایرانی چه در گذشته و چه در زمان حال همواره سعی داشته اند که در کنار ساختار سازه ای و کالبد ظاهری آن مساجد به عنوان یک مکان اجتماعی و برآورنده نیازهای روزمره گروه های اجتماعی، ب...
full textاحیای هویت اسلامی و ایدئولوژی تمامیتطلب آمریکایی
This Article addressed and criticized the United States domestic and foreign policy approach toward the revival of the Islamic identity and the growing of self-awareness and activism in Muslim societies as the most important possible alternative to the current world order. So, the authors, at first, provide an appropriate theoretical framework using the principles of social constructivism schoo...
full textبررسی مؤلفههای معماری در مساجد معاصر ایران: رویکردها و روشها
از اوایل دوره قاجار در پی تحولات سیاسی، اقتصادی و مذهبی، همچنین توجه به مدرنیسم پس از گسترش آن در غرب، به تدریج خصوصیات معماری ایرانی به تقلید از غرب تغییر کرد و رویکردهای مختلفی در معماری معاصر ایران ایجاد شد. بنای مساجد به عنوان یک عنصر شاخص در کالبد شهری در انعکاس رویکردها و روشهای معماری نقش اساسی را ایفا میکند و همواره مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با بیان؛ توصیفی- تحلیلی، ضمن تب...
full textنسبت یادمان گرایی و پایداری در معماری معاصر ایران (مطالعه موردی: مساجد معاصر)
یادمان گرایی، یکی از گرایشهای تأثیرگذار در معماری معاصر به شمار میرود. معماری یادمانی نوعی از معماری است که آن را اوج طراحی معماری دانستهاند. از سوی دیگر جریانات و گرایشهای معماری معاصر جهان، بیش از هر زمان دیگر بر روی مباحث معماری پایدار و معماری انرژی کارا، تمرکز کردهاند. هدف اصلی این مقاله تحلیل نسبت دو مفهوم «یادمان گرایی» و «پایداری» در معماری معاصر ایران است. برای تحلیل این نسبت، پنج...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
صفهجلد ۲۱، شماره ۵۵، صفحات ۰-۰
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023